نماز عید فطر و قربان

مسأله 1516

نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام علیه السلام واجب است و باید به جماعت خوانده شود و در زمان ما كه امام علیه السلام غائب است ، مستحب میباشد و میتوانند آنرا به قصد رجاء به جماعت بخوانند . (توضیح این كه در استفتایی كه اخیرا از حضرت امام شد ، ایشان فرمودند كه این دو فریضه بزرگ به جماعت خوانده شود).

مسأله 1517

وقت نماز عید فطر و قربان از اول آفتاب روز عید است تا ظهر .

مسأله 1518

مستحب است نماز عید قربان را بعد از بلند شدن آفتاب بخوانند ودر عید فطر مستحب است ، بعد از بلند شدن آفتاب افطار كنند و زكات فطره را هم بدهند ، بعد نماز عید را بخوانند .

مسأله 1519

نماز عید فطر و قربان دو ركعت است كه در ركعت اول بعد از خواندن حمد وسوره ، باید پنج تكبیر بگوید ، وبعد از هر تكبیر یك قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم تكبیر دیگری بگوید و به ركوع رود و دو سجده بجا آورد و برخیزد و در ركعت دوم چهار تكبیر بگوید وبعد از هر تكبیر قنوت بخواند وتكبیر پنجم را بگوید و به ركوع رود وبعد از ركوع دو سجده كند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد .

مسأله 1520

در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذكری بخوانند كافی است ولی بهتر است این دعا را به قصد امید ثواب بخوانند : اللهم اهل الكبریاء والعظمه واهل الجود والجبروت و اهل العفو والرحمه واهل التقوی والمغفره اسألك بحق هذا الیوم الذی جعلته للمسلمین عیدا و لمحمد صلی الله علیه وآله ذخرا و شرفا و كرامه ومزیدا ان تصلی علی محمد وآل محمد و ان تدخلنی فی كل خیر ادخلت فیه محمدا وآل محمد و ان تخرجنی من كل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد صلواتك علیه و علیهم اللهم انی اسألك خیر ما سألك به عبادك الصالحون و اعوذ بك مما استعاذ منه عبادك المخلصون .

مسأله 1521

مستحب است در نماز عید فطر و قربان قرائت را بلند بخوانند .

مسأله 1522

نماز عید سوره مخصوصی ندارد ولی بهتر است كه در ركعت اول آن سوره شمس ( سوره 91 ) و در ركعت دوم سوره غاشیه ( سوره 88 ) را بخوانند یا در ركعت اول سوره سبح اسم ( سوره 87 ) و در ركعت دوم سوره شمس را بخوانند .

مسأله 1523

مستحب است روز عید فطر قبل از نماز عید ، به خرما افطار كند و در عید قربان از گوشت قربانی بعد از نماز قدری بخورد .

مسأله 1524

مستحب است پیش از نماز عید غسل كند و دعاهائی كه پیش از نماز و بعد از آن در كتاب‌های دعا ذكر شده به امید ثواب بخواند .

مسأله 1525

مستحب است در نماز عید بر زمین سجده كنند ودر حال گفتن تكبیرها دستها را بلند كنند و نماز را بلند بخوانند .

مسأله 1526

بعد از نماز مغرب و عشاء شب عید فطر وبعد از نماز صبح و ظهر و عصر روز عید و نیز بعد از نماز عید فطر مستحب است این تكبیرها را بگوید : الله اكبر الله اكبر لا اله الا الله والله اكبر الله اكبر ولله الحمد الله اكبر علی ما هدانا .

مسأله 1527

مستحب است انسان در عید قربان بعد از ده نماز كه اول آنها نماز ظهر روز عید و آخر آنها نماز صبح روز دوازدهم است تكبیرهائی را كه در مسأله پیش گفته شد بگوید و بعد از آن بگوید : الله اكبر علی ما رزقنا من بهیمه الأنعام و الحمد لله علی ما ابلانا ولی اگر عید قربان را در منی باشد ، مستحب است بعد از پانزده نماز كه اول آنها نماز ظهر روز عید وآخر آنها نماز صبح روز سیزدهم ذی حجه است ، این تكبیرها را بگوید .

مسأله 1528

كراهت دارد نماز عید را زیر سقف بخواند .

مسأله 1529

اگر شك كند در تكبیرهای نماز و قنوت‌های آن ، اگر از محل آن تجاوز نكرده است بنابر اقل بگذارد و اگر بعد معلوم شد كه گفته بوده اشكال ندارد .

مسأله 1530

اگر قرائت یا تكبیرات یا قنوت‌ها را فراموش كند ونیاورد نمازش صحیح است .

مسأله 1531

اگر ركوع یا دو سجده یا تكبیره الاحرام را فراموش كند نمازش باطل میشود .

مسأله 1532

اگر در نماز عید یك سجده یا تشهد را فراموش كند احتیاط مستحب آن است كه بعد از نماز آنرا رجاء بجا آورد . واگر كاری كند كه برای آن سجده سهو در نمازهای یومیه لازم است احتیاط مستحب آن است كه بعد از نماز رجاء دو سجده سهو برای آن بنماید. 

 اجیر گرفتن برای نماز

مسأله 1533

بعد از مرگ انسان ، میشود برای نماز و عبادتهای دیگر او كه در زندگی بجا نیاورده ، دیگری را اجیر كنند یعنی باو مزد دهند كه آنها را بجا آورد . واگر كسی بدون مزد هم آنها را انجام دهد صحیح است .

مسأله 1534

انسان میتواند برای بعضی از كارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان علیهم السلام ، از طرف زندگان اجیر شود ، ونیز میتواند كار مستحبی را انجام دهد و ثواب آنرا برای مردگان یا زندگان هدیه نماید .

مسأله 1535

كسی كه برای نماز قضای میت اجیر شده ، باید یا مجتهد باشد یا مسائل نماز را روی تقلید صحیح بداند . و اگر عالم بكیفیت احتیاط باشد و احتیاط كند اشكال ندارد .

مسأله 1536

اجیر باید موقع نیت ، میت را معین نماید . و لازم نیست اسم او را بداند . پس اگر نیت كند از طرف كسی نماز میخوانم كه برای او اجیر شده‌ام كافی است .

مسأله 1537

اجیر باید خود را به جای میت فرض كند و عبادتهای او را قضا نماید و اگر عملی را انجام دهد و ثواب آن را برای او هدیه كند كافی نیست .

مسأله 1538

باید كسی را اجیر كنند كه اطمینان داشته باشند كه نماز را میخواند واگر شك داشته باشند كه صحیح انجام میدهد یا نه اشكال ندارد .

مسأله 1539

كسی كه دیگری را برای نمازهای میت اجیر كرده اگر بفهمد كه عمل را بجا نیاورده ، یا باطل انجام داده ، باید دوباره اجیر بگیرد .

مسأله 1540

هر گاه شك كند كه اجیر عمل را انجام داده یا نه اگر چه بگوید انجام داده‌ام ، باید دوباره اجیر بگیرد . ولی اگر شك كند كه عمل او صحیح بوده یا نه ، گرفتن اجیر لازم نیست .

مسأله 1541

كسی را كه عذری دارد ومثلا نشسته نماز میخواند نمیشود برای نمازهای میت اجیر كرد ، بلكه بنابر احتیاط واجب باید كسی را هم كه با تیمم یا جبیره نماز میخواند اجیر نكنند .

مسأله 1542

مرد برای زن و زن برای مرد میتواند اجیر شود و در بلند خواندن و آهسته خواندن نماز باید به تكلیف خود عمل نماید .

مسأله 1543

لازم نیست قضای نمازهای میت بترتیب خوانده شود ، هر چند بدانند كه میت ترتیب نمازهای خود را میدانسته .

مسأله 1544

اگر با اجیر شرط كنند كه عمل را بطور مخصوصی انجام دهد ، باید همان طور بجا آورد . واگر با او شرط نكنند ، باید در آن عمل به تكلیف خود رفتار نماید ، و احتیاط مستحب آن است كه از وظیفه خودش و میت هر كدام كه به احتیاط نزدیكتر است به آن عمل كند مثلا اگر وظیفه میت گفتن سه مرتبه تسبیحات اربعه بوده و تكلیف او یك مرتبه است ، سه مرتبه بگوید .

مسأله 1545

اگر با اجیر شرط نكنند كه نماز را با چه مقدار از مستحبات آن بخواند ، باید مقداری از مستحبات نماز را كه معمول است بجا آورد .

مسأله 1546

اگر میت ترتیب نمازهائی را كه قضا شده میدانسته و انسان بخواهد برای آن نمازها اجیر بگیرد بهتر است برای هر كدام آنها وقتی را معین نماید مثلا اگر با یكی از آنها قرار گذاشت كه از صبح تا ظهر نماز قضا بخواند ، با دیگری قرار بگذارد كه از ظهر تا شب بخواند و نیز بهتر است نمازی را كه در هر دفعه شروع میكند معین نماید مثلا قرار بگذارد اول نمازی را كه میخواند صبح باشد یا ظهر یا عصر و همچنین بهتر است با آنها قرار بگذارد كه در هر دفعه نماز یك شبانه روز را تمام كنند و اگر ناقص بگذارند آنرا حساب نكنند و دفعه بعد نماز یك شبانه‌روز را از سر شروع نمایند .

مسأله 1547

اگر كسی اجیر شود كه مثلا در مدت یك سال نمازهای میت را بخواند و پیش از تمام شدن سال بمیرد ، باید برای نمازهائی كه میدانند بجا نیاورده دیگری را اجیر نمایند بلكه برای نمازهائی هم كه احتمال میدهند بجا نیاورده باید بنابر احتیاط واجب اجیر بگیرند .

مسأله 1548

كسی را كه برای نمازهای میت اجیر كرده‌اند ، اگر پیش از تمام كردن نماز بمیرد و اجرت همه آنها را گرفته باشد ، چنانچه شرط كرده باشند كه تمام نمازها را خودش بخواند ، باید اجرت مقداری را كه نخوانده از مال او به ولی میت بدهند ، مثلا اگر نصف آنها را نخوانده ، باید نصف پولی را كه گرفته از مال او به ولی میت بدهند ، واگر شرط نكرده باشند ، باید ورثه‌اش از مال او اجیر بگیرند ، اما اگر مال نداشته باشد بر ورثه او چیزی واجب نیست .

مسأله 1549

اگر اجیر پیش از تمام كردن نمازهای میت بمیرد و خودش هم نماز قضا داشته باشد ، باید از مال او برای نمازهائی كه اجیر بوده دیگری را اجیر نمایند و اگر چیزی زیاد آمد ، در صورتی كه وصیت كرده باشد و ورثه اجازه بدهند برای تمام نمازهای او اجیر بگیرند ، و اگر اجازه ندهند ثلث آنرا به مصرف نماز خودش برسانند. 

منبع : انديشه قم